http://www.24grammata.com/?p=38802
24grammata.com/ σύγχρονοι λογοτέχνες
“ΤΑ ΑΣΜΑΤΑ ΤΩΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΩΝ”
Σχόλιο στην ποιητική του Κώστα Σφενδουράκη
διαβάστε όλη την ποιητική συλλογή “Νίκη των Τετριμμένων”, καθώς και άλλα έργα του Σφενδουράκη κλικ εδώ
γράφει ο Απόστολος Θηβαίος
“Όταν ερμηνεύουμε αυτό που μας τυραννά εμάς τους ίδιους, κάνουμε τέχνη κοινωνική. Δεν υπάρχει τέχνη πιο δικαιωμένη από την ατομική, την ψυχολογική, έναν ρεαλισμό, καθαρό, της ψυχής.” Με τούτη την επισήμανση του φιλόλογου Σπανδωνίδη οφείλουμε να αναγνωρίζουμε στα πλαίσια της καλλιτεχνικής δημιουργίας, εκείνα τα πονήματα που βασίζονται στο ακέραιο σε τούτο το αξίωμα. Ο λόγος άλλωστε είναι ένα χάρμα που που ρουφά ανθρώπους και τοπία, δέντρα, φυτά, αγωνίες, παράξενα παιδιά και έπειτα ο λόγος μετατρέπεται σε ένα υφασμάτινο, αντικειμενικό δημιούργημα.
Η ποιητική εργασία του Κώστα Σφενδουράκη “Νίκη των Τετριμμένων” ετούτο ακριβώς σηματοδοτεί με τον τίτλο και το περιεχόμενό της. Ένα οδοιπορικό στην καθημερινή πάλη, μες στους κόλπους της οποίας συντάσσεται και επιζεί ο προσωπικός, ο πιο γόνιμος μύθος μας. Τα στιχουργήματα του Σφενδουράκη, λιτά, προφορικά, αντλημένα από την τοπογραφία της πολιτικής, της απώλειας, του συναισθήματος, αποκτούν μία ανυπέρβλητη τραχύτητα, στρατευμένα καθώς στέκουν στο πλευρό του ανθρώπου. Ισότονη, γαιώδης ποίηση να στηρίζεται πάντοτε στο υλικό της ανθρώπινης πρόσληψης. Ακόμα και μες στα πλαίσια της αυστηρής φόρμας, ο ποιητής, κατέχοντας τη συνείδηση του εκφερόμενου λόγου, διατηρώντας ένα συνεπές και ακηλίδωτο, εξαιρετικά διαυγές τοπίο, μια εκτίμηση ανάλογη, πραγματοποιεί μια αισθητική απόκλιση. Μιλούμε για την πολιτική ή κοινωνική διάσταση της ποίησης, όπως περιγράφηκε με αρτιότητα και τρόπο περιεκτικό από τον Γιάννη Δάλλα στη δοκιμιακή, ενδελεχή αναφορά του περί της ποίησης του Μανώλη Αναγνωστάκη. Ετούτη την απόκλιση, τη σαφή διαφοροποίηση, ο Σφενδουράκης θα την εκφράσει με τον απλουστευμένο λόγο, εκείνον που κρατεί μες στους κόλπους του και τελικά εκπέμπει στο ακέραιο την ένταση και το αποτέλεσμα της αρχικής πρόθεσης. Ο φαινόμενος κόσμος του Κώστα Σφενδουράκη συνιστά μία αληθή και αποκαλυπτική πραγματικότητα, μες στην οποία εμπεριέχεται το κλίμα και η ένταση των καιρών. Η στιχουργική του επικεντρώνεται στην αναπλαστική δυνατότητα του προσώπου, τη συμμετοχή του στην ανάδειξη μιας ιδεολογίας, η οποία ξεπερνά και αντιστέκεται στο γνώριμο, πολιτικό ήθος του αδιεξόδου. Άλλωστε στα “ανθρώπινα” οι εκτιμήσεις δεν αποκτούν παρά τον πλούτο με τον οποίο είναι προικισμένος ο ζωντανός, ο βέβαιος κόσμος.
Συνοπτική και ενδεικτική της ποιητικής στόχευσης του Κώστα Σφενδουράκη συνιστά η καταληκτική μετάφραση της συλλογής. Το ποίημα “Funeral Blues”, μετάφραση της εργασίας του W. H. Auden, συνιστά μία αποσταγματική σηματοδότηση της αρχικής πρόθεσης του Σφενδουράκη. Μιλούμε για το μέγεθος της αγάπης, για τη θηριωδία της ελπίδας που με τόση ένταση μοιάζει να ακυρώνεται μες στο έργο του Σφενδουράκη. Δίχως τούτο το πρόσχημα ο κόσμος οφείλει να απολέσει οριστικά τη γνώριμη μορφή του και τίποτα δεν αξίζει ώστε να ικανοποιηθούν στο ακέραιο τα κενά, τα οποία υφίστανται μες στα αδρανή χάσματα της ιστορίας. Ο Κώστας Σφενδουράκης συνιστά έναν από εκείνους του “ωραιοθήρες” που πληγιασμένοι, με επιδέσμους σαν σημαίες εξεγέρσεων βαδίζουν μες στον κόσμο των ανθρώπων. Η έκπληξη στην ποιητική άρθρωση δεν αποτελεί παρά την ένδειξη μιας αγνότητας, ικανής να στηρίξει την τέχνη την ίδια και οριστικά πια να εξασφαλίσει την πολυπόθητη αγνότητα.
Ο Κίμων Φράιερ διαπιστώνει πως το προσωπικό ύφος, η ατομική φωνή επιβεβαιώνει ένα σημαντικό προσόν για την ποίηση. Όσο πιο απομακρυσμένο είναι ένα έργο τέχνης από τον καθημερινό υπαινιγμό, τόσο κοντύτερα στέκει στην κορυφή που εστόχευσε. Ο Στέλιος Ξεφλούδας επισήμανε πως “αν δεν μπορείς να μιλήσεις στο Θεό πώς να μιλήσεις στους ανθρώπους.” Τώρα ο Θεός κείτεται νεκρός σε δρόμους ευρύτατους, χαμηλών οριζόντων, καθώς η οδός Μαραθώνος με την αρχαιολογική προοπτική και τα αγόρια της ερωτικής μετριότητας. Ο Κώστας Σφενδουράκης θρηνεί με την εξαίσια, αγενή του ποίηση ετούτο τον κατεστραμμένο Θεό. Ας τραγουδήσουμε μαζί του. Είναι πάντοτε θέμα αντοχών και μόνο, να στέκεις δίπλα σε παιδιά που δέονται.
24grammata.com/ σύγχρονοι λογοτέχνες“ΤΑ ΑΣΜΑΤΑ ΤΩΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΩΝ”
Σχόλιο στην ποιητική του Κώστα Σφενδουράκη
διαβάστε όλη την ποιητική συλλογή “Νίκη των Τετριμμένων”, καθώς και άλλα έργα του Σφενδουράκη κλικ εδώ
γράφει ο Απόστολος Θηβαίος
“Όταν ερμηνεύουμε αυτό που μας τυραννά εμάς τους ίδιους, κάνουμε τέχνη κοινωνική. Δεν υπάρχει τέχνη πιο δικαιωμένη από την ατομική, την ψυχολογική, έναν ρεαλισμό, καθαρό, της ψυχής.” Με τούτη την επισήμανση του φιλόλογου Σπανδωνίδη οφείλουμε να αναγνωρίζουμε στα πλαίσια της καλλιτεχνικής δημιουργίας, εκείνα τα πονήματα που βασίζονται στο ακέραιο σε τούτο το αξίωμα. Ο λόγος άλλωστε είναι ένα χάρμα που που ρουφά ανθρώπους και τοπία, δέντρα, φυτά, αγωνίες, παράξενα παιδιά και έπειτα ο λόγος μετατρέπεται σε ένα υφασμάτινο, αντικειμενικό δημιούργημα.
Η ποιητική εργασία του Κώστα Σφενδουράκη “Νίκη των Τετριμμένων” ετούτο ακριβώς σηματοδοτεί με τον τίτλο και το περιεχόμενό της. Ένα οδοιπορικό στην καθημερινή πάλη, μες στους κόλπους της οποίας συντάσσεται και επιζεί ο προσωπικός, ο πιο γόνιμος μύθος μας. Τα στιχουργήματα του Σφενδουράκη, λιτά, προφορικά, αντλημένα από την τοπογραφία της πολιτικής, της απώλειας, του συναισθήματος, αποκτούν μία ανυπέρβλητη τραχύτητα, στρατευμένα καθώς στέκουν στο πλευρό του ανθρώπου. Ισότονη, γαιώδης ποίηση να στηρίζεται πάντοτε στο υλικό της ανθρώπινης πρόσληψης. Ακόμα και μες στα πλαίσια της αυστηρής φόρμας, ο ποιητής, κατέχοντας τη συνείδηση του εκφερόμενου λόγου, διατηρώντας ένα συνεπές και ακηλίδωτο, εξαιρετικά διαυγές τοπίο, μια εκτίμηση ανάλογη, πραγματοποιεί μια αισθητική απόκλιση. Μιλούμε για την πολιτική ή κοινωνική διάσταση της ποίησης, όπως περιγράφηκε με αρτιότητα και τρόπο περιεκτικό από τον Γιάννη Δάλλα στη δοκιμιακή, ενδελεχή αναφορά του περί της ποίησης του Μανώλη Αναγνωστάκη. Ετούτη την απόκλιση, τη σαφή διαφοροποίηση, ο Σφενδουράκης θα την εκφράσει με τον απλουστευμένο λόγο, εκείνον που κρατεί μες στους κόλπους του και τελικά εκπέμπει στο ακέραιο την ένταση και το αποτέλεσμα της αρχικής πρόθεσης. Ο φαινόμενος κόσμος του Κώστα Σφενδουράκη συνιστά μία αληθή και αποκαλυπτική πραγματικότητα, μες στην οποία εμπεριέχεται το κλίμα και η ένταση των καιρών. Η στιχουργική του επικεντρώνεται στην αναπλαστική δυνατότητα του προσώπου, τη συμμετοχή του στην ανάδειξη μιας ιδεολογίας, η οποία ξεπερνά και αντιστέκεται στο γνώριμο, πολιτικό ήθος του αδιεξόδου. Άλλωστε στα “ανθρώπινα” οι εκτιμήσεις δεν αποκτούν παρά τον πλούτο με τον οποίο είναι προικισμένος ο ζωντανός, ο βέβαιος κόσμος.
Συνοπτική και ενδεικτική της ποιητικής στόχευσης του Κώστα Σφενδουράκη συνιστά η καταληκτική μετάφραση της συλλογής. Το ποίημα “Funeral Blues”, μετάφραση της εργασίας του W. H. Auden, συνιστά μία αποσταγματική σηματοδότηση της αρχικής πρόθεσης του Σφενδουράκη. Μιλούμε για το μέγεθος της αγάπης, για τη θηριωδία της ελπίδας που με τόση ένταση μοιάζει να ακυρώνεται μες στο έργο του Σφενδουράκη. Δίχως τούτο το πρόσχημα ο κόσμος οφείλει να απολέσει οριστικά τη γνώριμη μορφή του και τίποτα δεν αξίζει ώστε να ικανοποιηθούν στο ακέραιο τα κενά, τα οποία υφίστανται μες στα αδρανή χάσματα της ιστορίας. Ο Κώστας Σφενδουράκης συνιστά έναν από εκείνους του “ωραιοθήρες” που πληγιασμένοι, με επιδέσμους σαν σημαίες εξεγέρσεων βαδίζουν μες στον κόσμο των ανθρώπων. Η έκπληξη στην ποιητική άρθρωση δεν αποτελεί παρά την ένδειξη μιας αγνότητας, ικανής να στηρίξει την τέχνη την ίδια και οριστικά πια να εξασφαλίσει την πολυπόθητη αγνότητα.
Ο Κίμων Φράιερ διαπιστώνει πως το προσωπικό ύφος, η ατομική φωνή επιβεβαιώνει ένα σημαντικό προσόν για την ποίηση. Όσο πιο απομακρυσμένο είναι ένα έργο τέχνης από τον καθημερινό υπαινιγμό, τόσο κοντύτερα στέκει στην κορυφή που εστόχευσε. Ο Στέλιος Ξεφλούδας επισήμανε πως “αν δεν μπορείς να μιλήσεις στο Θεό πώς να μιλήσεις στους ανθρώπους.” Τώρα ο Θεός κείτεται νεκρός σε δρόμους ευρύτατους, χαμηλών οριζόντων, καθώς η οδός Μαραθώνος με την αρχαιολογική προοπτική και τα αγόρια της ερωτικής μετριότητας. Ο Κώστας Σφενδουράκης θρηνεί με την εξαίσια, αγενή του ποίηση ετούτο τον κατεστραμμένο Θεό. Ας τραγουδήσουμε μαζί του. Είναι πάντοτε θέμα αντοχών και μόνο, να στέκεις δίπλα σε παιδιά που δέονται.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου